Ужо сёньня: Дзень памяці Антона Луцкевіча

Дата дня

23 сакавіка 1942 году памёр Антон Луцкевіч, беларускі палітычны дзеяч, публіцыст і навуковец. Антон Луцкевіч быў ініцыятарам абвяшчэньня незалежнасьці Беларускай Народнай Рэспублікі, аўтарам Трэцяй устаўной граматы і прэмʼер-міністрам БНР.

Таксама ў гэты дзень

1716 — утворана Вiленская канфэдэрацыя — саюз беларускай і літоўскай шляхты, накіраваны супраць палітыкі абсалютызму тагачаснага кіраўніка краіны Аўгуста ІІ Моцнага.

1863 — каля вёскі Сьвечкі пад Маладэчнам загінулі ў баі з царскімі карнікамі паўстанцы Юльян Бакшанскі, Рафал Малішэўскі, Леапольд Банькоўскі, Людвік Ямант і 15-гадовы Ігнаці Сулістроўскі. На могілках у вёсцы Плябань ім пастаўлены помнік.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА:

У Маладачанскім раёне ўшанавалі магілу паўстанцаў 1863 году. ФОТА

1918 — дэлегацыя Віленскай Беларускай Рады на чале з Антонам Луцкевічам прыбывае ў Менск. Луцкевіч выступіў на паседжаньні Народнага Сакратарыяту. Пасьля гэтай прамовы менш як праз два дні Беларусь будзе абвешчаная незалежнай краінай.

1925 — адбыўся напад на станцыю Ляхавічы. 30-40 савецкіх дывэрсантаў адабралі ў паліцыянтаў зброю, завалодалі касай і ўцяклі за савецкую мяжу.

1933 — Адольф Гітлер атрымаў дыктатарскія паўнамоцтвы ад Райхстагу Нямеччыны.

1990 — заснаваны музэй гісторыі тэатральнай і музычнай культуры Беларусі.

1991 — у Менску пачаўся II зьезд Беларускага Народнага Фронту «Адраджэньне».

2006 — удзельнікі намётавага мястэчка на Кастрычніцкай плошчы ў Менску пачалі зьбіраць подпісы за перавыбары. Мястэчка ўзьнікла пасьля прэзыдэнцкіх выбараў 19 сакавіка 2006 году.

2007 — у Самалі быў зьбіты самалёт «Іл-76» беларускай авіякампаніі «Трансавіяэкспарт». На борце самалёта было 11 грамадзян Беларусі, усе яны загінулі.

У гэты дзень нарадзіліся

1865 — Уладзіслаў Сівы-Сівіцкі (Стары Ўлас), паэт, пісьменьнік, зьбіральнік беларускага фальклёру.

1895 — Васіль Сташэўскі, драматург і празаік, ахвяра сталінізму.

1899 — Вольга Галіна, актрыса, народная артыстка Беларусі.

1906 — Ісак Любан, беларускі кампазытар, аўтар музыкі да песьні «Бывайце здаровы».

1910 — Акіра Курасава, японскі кінарэжысэр, прадусар і сцэнарыст.

1925 — Віктар Швед, беларускі паэт на Падляшшы.

1930 — Леанід Бурак, мовазнавец, аўтар падручнікаў.

1948 — Генадзь Пашкоў, беларускі літаратар і перакладчык.

У памяці

1654 — Аляксандар Радзівіл, дзяржаўны і вайсковы дзяяч ВКЛ.

1662 — Адам Саковіч, дзяржаўны і вайсковы дзяяч ВКЛ, у 13-гадовую вайну ваявода смаленскі.

1695 — Людвіка Караліна Радзівіл, арыстакратка, дзяячка кальвінізму, мэцэнатка.

1821 — Францішак Ельскі, дзяржаўны дзяяч ВКЛ.

1942 — Сяргей Ракіта, паэт, загінуў у ГУЛАГу.

1978 — Рыгор Шырма, беларускі харавы дырыгент. У 1927–1936 гадах быў сакратаром Таварыства беларускай школы.

2016 — ад анкалягічнай хваробы памерла Ганна Вольская, прадусарка гурту «Крамбамбуля» і жонка Лявона Вольскага.

2020 — Пятро Лысенка, археоляг.