Экс-прэзыдэнт Малдовы Ўладзімір Варонін адразу пагадзіўся на інтэрвію для Свабоды. Праз тыдзень я — у Кішынэве. Разам са здымачнай групай чакаем у прыёмнай штаб-кватэры Камуністычнай партыі Малдовы. Варонін да прэзыдэнцтва, падчас і пасьля яго быў лідэрам гэтай партыі.
Звычайны двухпавярховы будынак у цэнтры гораду, вельмі простая офісная мэбля, нічога лішняга, працоўная атмасфэра, бездакорная арганізацыя. Мне адразу ж перадае флэшку з фотаздымкамі шматгадовы фатограф Вароніна Валеры Карчмар.
Пачаць запіс у прызначаны час не атрымалася. Да былога прэзыдэнта прыехаў дзейны амэрыканскі амбасадар, іх гутарка крыху зацягнулася. Разам са мной у чарзе сядзелі журналісты двух малдаўскіх выданьняў. Шчыльны графік у былога прэзыдэнта, падумала я.
Калі рыхтавалася да інтэрвію, пераглядзела шэраг відэаінтэрвію з Вароніным для расейскіх тэлеканалаў. Уражвала мноства партрэтаў і бюстаў Леніна ў яго кабінэце і камуністычная рыторыка. З тых гутарак для мяне паўставаў вобраз суровага камуніста. Як бы мне яго зьмякчыць, каб не пачуць курс ВКПБ падчас інтэрвію, хвалявалася я.
«У мяне бацька быў камуністам, — кажу Ўладзіміру Мікалаевічу, пакуль нам прышпільваюць мікрафоны, — Думаю, што і застаўся ім». Я не схлусіла, насамрэч. «Камуністы былымі не бываюць», — адразу адрэагаваў трэці прэзыдэнт Малдовы. Кантакт быў наладжаны.
Калі мяне пытаюцца, хто з 12 былых лідэраў, удзельнікаў праекту «Расея і я» найбольш спадабаўся, мне заўсёды цяжка выбіраць, але Варонін усё ж — адзін зь найбольш упадабаных. Хаця я, адрозна ад свайго бацькі, антыкамуністка.
На пытаньне, якія палітыкі ўвасабляюць для яго Расею, Варонін адказвае, не задумваючыся: «Ленін, Сталін, Пуцін». А на пытаньне, ці не хацелася яму, як Лукашэнку, кіраваць дзесяцігодзьдзямі, Варонін гэтак жа цьвёрда адказвае, што ніколі не парушыць Канстытуцыю, і падкрэсьлівае, што як меў кватэру на пятым паверсе да прэзыдэнцтва, так і дагэтуль у ёй жыве, нічога не памяняў.
У ягоным кабінэце над канапай вялікі партрэт Леніна. «І амэрыканскага, і расейскага амбасадара я заўсёды пад Леніна саджу, я і сам усё жыцьцё пад Леніным», — прызнаецца Варонін.
«Чый Крым?», — пытаюся. «Крым... Так, як вырашылася пытаньне. Ён ёсьць тым, як вырашылася пытаньне. А што вы мяне выпрабоўваеце?» — відавочна, што ня хочацца гаварыць пра гэта былому прэзыдэнту Малдовы, краіны, якая дагэтуль ня можа вярнуць Прыднястроўе.
Вопытны палітык, Уладзімір Варонін станоўча выказваецца пра беларускага кіраўніка Аляксандра Лукашэнку. А калі нам выключаюць мікрафоны, з усьмешкай кажа, што ў беларускага кіраўніка няма пачуцьця гумару. На пасяджэньнях СНД Назарбаеў вельмі любіў жартаваць, згадвае Варонін, усе прэзыдэнты сьмяяліся зь ягоных жартаў, акрамя Лукашэнкі.
Пасьля запісу я атрымліваю падарунак — белае і чырвонае віно з вінаграднікаў Вароніна. Мы робім сумеснае фота на памяць, і 74-гадовы Варонін жартуе з фатографам: «Зрабі, каб на фота было бачна, што я трымаю яе за руку».
На разьвітаньне Варонін кажа: «Абавязкова перадайце прывітаньне бацьку ад мяне». Бацьку было вельмі прыемна...
Прэзыдэнт, які не падпісаў так званы «Мэмарандум Козака», плян фэдэралізацыі Малдовы, які прадугледжваў знаходжаньне расейскіх войскаў у Прыднястроўі. Старшыня Камуністычнай партыі Малдовы, падчас прэзыдэнцтва якога краіна істотна зблізілася з Эўразьвязам. Кіраўнік, які ніколі не даваў загад «Страляць», і лічыў, што лепей, як у красавіку 2009-га, пакінуць будынкі прэзыдэнтуры і парлямэнту, каб пазьбегнуць кровапраліцьця. Палітык, у якога ў кабінэце спалучаюцца праваслаўныя абразы і камуністычныя сымбалі. Малдаванін, які вырабляе сваё віно і хвалюецца, каб ягоная краіна ня страціла незалежнасьць.
Такім я пабачыла трэцяга прэзыдэнта незалежнай Малдовы Ўладзімера Вароніна. А ягоныя адказы на пытаньні для праекту Свабоды «Расея і я» прапаную кожнаму ацаніць самаму.
